Practical-104

Practical – 104 : કોમ્પ્યુટરમાં IP ADDRESSING AND SUBNET MASKING કરવું. 

IP એડ્રેસિંગ અને સબનેટ માસ્કિંગ નેટવર્કિંગના મૂળભૂત પાસાં છે. IP એડ્રેસ નેટવર્ક પરના ઉપકરણને અનન્ય રીતે ઓળખે છે, જ્યારે સબનેટ માસ્કનો ઉપયોગ નેટવર્કને નાના સબનેટમાં વિભાજીત કરવા માટે થાય છે. આ વિભાગ કાર્યક્ષમતા, સુરક્ષા અને વ્યવસ્થાપનક્ષમતા વધારે છે.

IP એડ્રેસિંગ:

હેતુ:

નેટવર્ક પરના દરેક ઉપકરણ માટે એક અનન્ય ઓળખકર્તા પ્રદાન કરવા, સંદેશાવ્યવહારને સક્ષમ કરવા.

માળખું:

IP એડ્રેસ 32-બીટ નંબરો છે, જે સામાન્ય રીતે ડોટેડ દશાંશ સંકેતમાં રજૂ થાય છે (દા.ત., 192.168.1.10).

પ્રકારો:

બે મુખ્ય પ્રકારના IP એડ્રેસ અસ્તિત્વમાં છે: IPv4 (ઇન્ટરનેટ પ્રોટોકોલ સંસ્કરણ 4) અને IPv6 (ઇન્ટરનેટ પ્રોટોકોલ સંસ્કરણ 6).

સબનેટિંગ:

સબનેટિંગ મોટા નેટવર્કમાં નાના, લોજિકલ નેટવર્ક બનાવવાની મંજૂરી આપે છે.

સબનેટ માસ્કિંગ:

હેતુ:

IP એડ્રેસને નેટવર્ક અને હોસ્ટ ભાગોમાં વિભાજીત કરવા.

માળખું:

સબનેટ માસ્ક એ 32-બીટ નંબર છે જેનો ઉપયોગ જ્યારે IP સરનામાં સાથે થાય છે, ત્યારે તે ઓળખે છે કે સરનામાંનો કયો ભાગ નેટવર્ક ID છે અને કયો હોસ્ટ ID છે.

કાર્ય:

સબનેટ માસ્ક IP સરનામાં પર બીટવાઇઝ AND ઓપરેશન દ્વારા લાગુ કરવામાં આવે છે, જેના પરિણામે નેટવર્ક સરનામું મળે છે.

ફાયદા:

કાર્યક્ષમ રૂટીંગ: નેટવર્ક સેગમેન્ટ્સને ઓળખીને, રાઉટર્સ યોગ્ય નેટવર્ક પર પેકેટ પહોંચાડી શકે છે.

નેટવર્ક ભીડમાં ઘટાડો: સબનેટીંગ ચોક્કસ સબનેટમાં બ્રોડકાસ્ટ ટ્રાફિકને મર્યાદિત કરે છે, એકંદર નેટવર્ક પ્રદર્શનમાં સુધારો કરે છે.

ઉન્નત સુરક્ષા: સબનેટીંગ ચોક્કસ નેટવર્ક્સને અલગ કરી શકે છે, નેટવર્કના વિવિધ વિભાગો અથવા સેગમેન્ટ્સ વચ્ચે અનધિકૃત ઍક્સેસને અટકાવે છે.

સ્કેલેબિલિટી: સબનેટીંગ મેનેજેબલ રહીને મોટા, જટિલ નેટવર્ક બનાવવા માટે પરવાનગી આપે છે.

ગણતરી:

સબનેટ માસ્કની ગણતરી જરૂરી સબનેટ અને હોસ્ટની સંખ્યાના આધારે કરવામાં આવે છે.