Lesson – 71 : JavaScriptમાં String Data Type – String, Math અને Date નો પરિચય

JavaScript એક શક્તિશાળી સ્ક્રિપ્ટીંગ ભાષા છે, જેમાં અલગ–અલગ ડેટા ટાઇપ અને બિલ્ટ-ઇન ઓબ્જેક્ટ્સ આપવામાં આવ્યા છે. તેમાંના સૌથી મહત્વપૂર્ણ ત્રણ છે — String, Math, અને Date. આ ત્રણેય વેબ ડેવલપમેન્ટમાં નિયમિત રીતે ઉપયોગમાં લેવાય છે.


🔹 1. JavaScript માં String Data Type શું છે?

String એટલે અક્ષરો (Characters) નો સંગ્રહ.
JavaScript માં કોઈપણ ટેક્સ્ટ (શબ્દ, વાક્ય, સેન્ટન્સ) String તરીકે ગણવામાં આવે છે.

String કેવી રીતે લખાય?

JavaScript માં String લખવા માટે

  • single quotes → 'text'

  • double quotes → "text"

  • template literals → `text`
    નો ઉપયોગ થાય છે.

ઉદાહરણ:
let name = "Jaydip";
let message = 'Welcome to JavaScript';
let info = `Your age is ${20}`;

🔹 2. String Object – મુખ્ય મેથડ્સ

String માં અનેક બિલ્ટ-ઇન functions (methods) હોય છે, જેના દ્વારા આપણે ટેક્સ્ટ પર ઓપરેશન કરી શકીએ છીએ.

સામાન્ય String Methods:
Method વર્ણન
length string ની લંબાઈ બતાવે
toUpperCase() બધાં અક્ષર કેપિટલ કરે
toLowerCase() બધાં અક્ષર સ્મોલ કરે
charAt(index) ચોક્કસ ઇન્ડેક્સનું અક્ષર આપે
indexOf("word") કોઈ શબ્દનો સ્થાન બતાવે
slice(start, end) સ્ટ્રિંગનો ભાગ કાપે
replace(a, b) શબ્દ બદલાવે
split(" ") સ્ટ્રિંગને એરેમાં બદલે

ઉદાહરણ:

let text = "JavaScript Language";

console.log(text.length); // 19
console.log(text.toUpperCase()); // JAVASCRIPT LANGUAGE
console.log(text.slice(0, 10)); // JavaScript


🔹 3. Math Object – ગણિતીય ગણતરી માટે

JavaScript માં Math એક built-in object છે, જે વિવિધ ગણિતીય functions આપે છે.

Math ના મહત્વપૂર્ણ મેથડ્સ:
Method કામ
Math.round(x) રાઉન્ડ કરે
Math.ceil(x) ઉપરની પૂરી સંખ્યા આપે
Math.floor(x) નીચેની પૂરી સંખ્યા આપે
Math.random() 0 થી 1 વચ્ચે રેંડમ નંબર આપે
Math.max(a,b...) સૌથી મોટી કિંમત આપે
Math.min(a,b...) સૌથી નાની કિંમત આપે

ઉદાહરણ:
console.log(Math.round(4.6)); // 5
console.log(Math.random()); // e.g. 0.52
console.log(Math.max(5,10,3)); // 10

🔹 4. Date Object – તારીખ અને સમય માટે

Date object નો ઉપયોગ વર્તમાન તારીખ-સમય મેળવવા અથવા નવી તારીખ બનાવવામાં થાય છે.

નવી Date બનાવવા:

let today = new Date();
console.log(today);
Date ના મુખ્ય methods:
Method વર્ણન
getFullYear() વર્ષ આપે
getMonth() મહિનો આપે (0–11)
getDate() તારીખ આપે
getHours() કલાક બતાવે
getMinutes() મિનિટ બતાવે

ઉદાહરણ:

let d = new Date();

console.log(d.getFullYear()); // 2025
console.log(d.getMonth()); // મહિનો (0=Jan)
console.log(d.getDate()); // આજની તારીખ


JavaScript માં

  • String ટેક્સ્ટ માટે,

  • Math ગણિતીય ગણતરી માટે, અને

  • Date તારીખ-સમય સંભાળવા માટે
    ઉપયોગી મહત્વપૂર્ણ built-in objects છે.

આ ત્રણ ઓબ્જેક્ટ્સ પ્રોગ્રામિંગમાં રોજિંદા કામો સરળ બનાવે છે.