Lesson – 37 : Various Data Types, Data Integrity, DDL, DML અને DCL Statements
ડેટાબેસ મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ (DBMS) માં ડેટાને યોગ્ય રીતે સંગ્રહિત (Store), સંચાલિત (Manage) અને સુરક્ષિત (Secure) કરવા માટે વિવિધવિધ સિદ્ધાંતો અને કમાન્ડ્સનો ઉપયોગ થાય છે. તેમાં મુખ્યત્વે ડેટા ટાઇપ, ડેટા ઇન્ટેગ્રિટી, અને SQL Statements (DDL, DML, DCL) મહત્વપૂર્ણ ભાગ ભજવે છે.
1. Various Data Types (વિવિધ ડેટા ટાઇપ્સ)
ડેટાબેસમાં દરેક કૉલમ/ફીલ્ડ માટે એક ડેટા ટાઇપ નક્કી કરવામાં આવે છે. જેનાથી નક્કી થાય છે કે તે ફીલ્ડમાં કયો પ્રકારનો ડેટા જમા થઈ શકે.
A. Numeric Data Types
આ પ્રકારના ડેટા ટાઇપ્સ અંકો (Numbers) સંગ્રહવામાં ઉપયોગ થાય છે.
-
INT / INTEGER – સંપૂર્ણ સંખ્યા (Whole numbers)
-
FLOAT / DOUBLE – દશાંશ ધરાવતી સંખ્યાઓ (Decimal numbers)
-
NUMERIC / DECIMAL – નિશ્ચિત દશાંશ મૂલ્યો
B. Character Data Types
આ ટાઇપ્સ ટેક્સ્ટ અથવા અક્ષરો માટે વપરાય છે.
-
CHAR(size) – નિશ્ચિત લંબાઈનો ટેક્સ્ટ
-
VARCHAR(size) – પરિવર્તિત લંબાઈનો ટેક્સ્ટ
-
TEXT – લંબો ટેક્સ્ટ ડેટા
C. Date and Time Data Types
-
DATE – તારીખ
-
TIME – સમય
-
DATETIME / TIMESTAMP – તારીખ + સમય
D. Boolean Data Type
-
BOOLEAN – True or False મૂલ્ય
E. Binary Data Types
છબી, ઑડિયો, વિડિયો જેવી ફાઈલો સંગ્રહવા માટે
-
BLOB (Binary Large Object)
2. Data Integrity (ડેટા ઇન્ટેગ્રિટી)
ડેટાની ચોકસાઈ (Accuracy), સાચાશ (Correctness) અને Consistency જળવાય તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે ડેટા ઇન્ટેગ્રિટીનો ઉપયોગ થાય છે.
પ્રકારો:
A. Entity Integrity
દરેક રેકોર્ડની એક યુનિક ઓળખ (Primary Key) હોવી જરૂરી.
B. Domain Integrity
કૉલમમાં માત્ર યોગ્ય પ્રકારનો ડેટા જ દાખલ થાય, જેમ કે ડેટા ટાઇપ, CHECK constraints વગેરે.
C. Referential Integrity
ટેબલ વચ્ચેના સંબંધો (Relationships) સાચા રહે. Foreign Key દ્વારા નિયંત્રણ.
D. User-defined Integrity
Organization/Business ના નિયમો અનુસાર ડેટા વેલિડેટ કરવું.
3. SQL Statements Types
SQL ને ત્રણ મુખ્ય ભાગોમાં વહેંચવામાં આવે છે:
-
DDL – Data Definition Language
-
DML – Data Manipulation Language
-
DCL – Data Control Language
3.1 DDL (Data Definition Language)
DDL સ્ટેટમેન્ટ્સ ડેટાબેસની રચના (Structure) બનાવવામાં અથવા બદલવામાં ઉપયોગ થાય છે.
DDL Commands:
-
CREATE – ટેબલ અથવા ડેટાબેસ બનાવવું
-
ALTER – ટેબલ સ્ટ્રક્ચરમાં ફેરફાર
-
DROP – ટેબલ અથવા ડેટાબેસ ડિલીટ
-
TRUNCATE – ટેબલનો તમામ ડેટા દૂર
-
RENAME – ટેબલનું નામ બદલવું
Example:
3.2 DML (Data Manipulation Language)
DML નો ઉપયોગ ડેટાને હેન્ડલ કરવા માટે થાય છે — Insert, Update, Delete.
DML Commands:
-
INSERT – નવા રેકોર્ડ ઉમેરવા
-
UPDATE – હાજર રેકોર્ડમાં ફેરફાર
-
DELETE – રેકોર્ડ કાઢવો
-
SELECT – ડેટા વાંચવો
Example:
3.3 DCL (Data Control Language)
ડેટાબેસના સુરક્ષા નિયંત્રણ (Permissions) માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે.
DCL Commands:
-
GRANT – પરવાનગી આપવી
-
REVOKE – પરવાનગી પાછી લેવી
Example:
| વિષય | અર્થ |
|---|---|
| Data Types | કૉલમમાં કયો પ્રકારનો ડેટા રહે તે નક્કી કરવું |
| Data Integrity | ડેટાની ચોકસાઈ અને વિશ્વસનીયતા જાળવી રાખવી |
| DDL | ડેટાબેસની સ્ટ્રક્ચર બનાવવા/બદલવા |
| DML | ડેટા દાખલ, બદલવા, કાઢવા |
| DCL | યુઝર પરમિશન આપવી/હટાવવી |